De tranen die ze nooit kon huilen tot …
Ik heb mijn moeder in mijn leven met haar (op één uitzondering na) nooit zien huilen.
… Tot het laatste jaar van haar leven toen ze dement werd en contact met haar niet meer mogelijk was. Ze kende niemand meer en ze kon niet meer praten. In die dagen waren haar dagen gevuld met vele huilbuien.
Ik schreef in mijn boek over mijn herinnering aan haar sterfbed:
“Berustend kijk ik naar je genadig gezicht dat mij laat weten dat we jouw tranen achter ons mogen laten. De vele tranen van het laatste jaar waar jij alleen van zou kunnen weten waar ze vandaan kwamen. Tranen die je voor jezelf hield. Jij kon al een tijd niet meer met ons praten. Je kende ons niet meer en niemand kon jou nog bereiken. Machteloos keken wij, kinderen en kleinkinderen toe en wisten geen raad met jouw betraande ogen. Uitzichtloos keek je voor je uit zonder contact te maken”.
Mij komt het voor dat die tranen haar levenstranen waren. Tranen die zij nooit gehuild heeft tot het moment dat haar dementie haar terug bracht naar haar kindertijd, haar kind zijn. Alle blokkades en opgestapelde patronen vielen in dat jaar weg. Zij kwam bij haar innerlijke kind en werd zo kwetsbaar als in haar babytijd. Ze werd als het ware gedwongen om alsnog open en onbeschermd het leven volledig te doorvoelen. Tranen kregen de vrije loop. Het waren er velen.
Mijn moeder was zorgzaam maar ze vergat zichzelf. Ze was ook gevoelig net als ik. Ze was niet in staat haar gevoelens en emoties te laten zien. Ze verdrong onbewust en uit zelfbescherming haar tranen, haar verdriet. Het was haar niet geleerd. Ze groeide op in een wereld waar geen plaats was voor gevoelens.
Er is één moment geweest die getuigt in welke sfeer mijn moeder haar eerste levensjaren leefde. Toen zij op haar 80 jarige leeftijd haar levensverhaal in een fotoboek van haar kinderen kreeg kwam haar een foto onder ogen die zij niet kende. Op die foto staat haar vader met een glimlach op zijn gezicht. Ze kende de foto niet. Ze brak in tranen uit en kon amper uitbrengen dat ze haar vader in haar leven nooit heeft zien lachen. Hiermede kreeg het trauma uit haar jeugd voor mij een gezicht. Het kwam keihard bij mij binnen.
Haar tranendal van het laatste levensjaar eindigde op het moment dat ze overging en ze de bevrijding mocht zien:
“… Ineens openen je oogleden zich. Je kijkt met glanzende ogen en met een zachte glimlach op je gezicht naar boven. Heel even. Dan sluit je jouw ogen en daarmee ook jouw leven hier. Diep en liefdevol komt je stralende afscheid bij me binnen. Het verdriet van mijn hart glimlacht”.